Πρέπει να φοβάμαι τον φόρο κληρονομιάς;
Ένα από τα συχνότερα και πιο αγωνιώδη ερωτήματα που τίθεται καθημερινά στον συμβολαιογράφο είναι αν ο γονιός θα μεταβιβάσει ένα ακίνητο προς το παιδί του με γονική παροχή ή θα του το αφήσει με διαθήκη και πόσος θα είναι ο φόρος κληρονομιάς.
Επικρατεί ο φόβος ότι ο φόρος κληρονομιάς που επιβαρύνει κάθε κληρονόμο είναι ιδιαίτερα υψηλός και ασύμφορος. Είναι όμως αυτή η αλήθεια;
Κρίσιμος για τον φόρο που καλείται κάποιος να πληρώσει όταν αποκτά ένα ακίνητο είναι μόνο ο βαθμός συγγένειας που συνδέει τα δύο πρόσωπα (αυτόν που δίνει και αυτόν που λαμβάνει το περιουσιακό στοιχείο) ή πόσο κοντινή σχέση έχουν μεταξύ τους. Η αιτία της απόκτησης του ακινήτου (αν δηλαδή η κτήση γίνεται με συμβόλαιο όσο ζει ο δότης ή μετά τον θάνατό του λόγω κληρονομιάς) είναι αδιάφορη.
Συγκεκριμένα, ο φορολογικός νομοθέτης διακρίνει τρεις (3) κατηγορίες με διαφορετικά αφορολόγητα όρια και διαφορετικές κλίμακες φόρου.
Στην Α' Κατηγορία υπάγονται μεταβιβάσεις εν ζωή ή κληρονομιές μεταξύ γονέων και τέκνων, μεταξύ συζύγων και μεταξύ παππούδων/ γιαγιάδων και εγγονών, οι οποίες φορολογικά αντιμετωπίζονται ενιαία και ευνοϊκά. Το αφορολόγητο όριο είναι υψηλό και ο τυχόν φόρος που θα πληρωθεί χαμηλός, αν η αξία ακινήτου υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο. Ο θεσμός της οικογένειας και η ανάγκη η οικογενειακή περιουσία να μεταβιβάζεται χωρίς δυσκολίες δικαιολογεί την ιδιαίτερα ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση κάθε μεταβίβασης μεταξύ πολύ κοντινών συγγενών.
Στην Β' Κατηγορία υπάγονται μεταβιβάσεις και κληρονομιές κυρίως μεταξύ αδελφών ή θείων και ανεψιών. Το αφορολόγητο όριο μεταξύ τους είναι μικρότερο συγκριτικά με τους συγγενείς της Α' Κατηγορίας και ο φόρος που επιβάλλεται μετά το αφορολόγητο όριο είναι αυξημένος.
Τέλος, στην Γ' Κατηγορία υπάγονται μεταβιβάσεις εν ζωή ή κληρονομιές από πιο μακρινούς συγγενείς ή μεταξύ «εξωτικών», δηλαδή προσώπων που δεν είναι συγγενείς. Εδώ το αφορολόγητο όριο είναι ακόμα πιο χαμηλό, ενώ ο φόρος που επιβάλλεται ακόμα υψηλότερος.
Επομένως, ο βαθμός συγγένειας και μόνο αυτός καθορίζει την φορολογία των μεταβιβάσεων λόγω γονικής παροχής, δωρεάς ή κληρονομιάς. Είναι αδιάφορος ο τρόπος που θα επιλέξουν τα μέρη για να κάνουν την μεταβίβαση αυτή.
Την τελευταία πενταετία, η οικονομική κρίση οδήγησε στην μείωση των συμβολαίων γονικών παροχών λόγω κόστους. Η μείωση όμως των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η μείωση των συμβολαιογραφικών αμοιβών και κυρίως η κατάργηση του πόρου υπέρ του Ταμείου Νομικών από τον Ιούνιο του 2016, οδήγησε σε σημαντική ελάφρυνση των γονικών παροχών και δωρεών.
Ήδη τους τελευταίους μήνες το ενδιαφέρον για γονικές παροχές και δωρεές ανανεώθηκε και η αύξηση των αντίστοιχων συμβολαιογραφικών πράξεων είναι εντυπωσιακή σε σχέση με το Α' εξάμηνο του 2016.
*Η κ. Ευθυμία Βαχαρίδου είναι συμβολαιογράφος στην Αθήνα.
neoskosmos.com
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου